Αυτοσυμπόνια
Η λέξη συμπόνια προέρχεται από τα λατινικά και αναφέρεται στο πώς είμαστε με (com) το πάθος (passion). Μας βοηθά να συνδεθούμε με τους άλλους με ανοιχτό μυαλό, να είμαστε μαζί τους στις δυσκολίες τους, χωρίς να προσπαθούμε να τους σώσουμε ή να λύσουμε τα προβλήματά τους, αλλά να έχουμε εμπιστοσύνη στις ικανότητες και τους πόρους τους που έχουν για να το κάνουν. Επίσης, μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε ότι οι δυσκολίες, η αποτυχία και οι ατέλειες είναι μέρος της κοινής ανθρώπινης εμπειρίας, και ότι υπάρχουν πολύτιμα μαθήματα να πάρουμε από όλες αυτές τις εμπειρίες.
6 στοιχεία της συμπόνιας
Η συμπόνια είναι μια αρετή, μια ικανότητα που μας φέρνει κοντά στη σύνδεση καρδιάς με καρδιά. Υπάρχουν τρία κύρια στοιχεία της συμπόνιας: ενσυνειδητότητα, ανθρωπιά και καλοσύνη. Υπάρχει μια καθολικότητα στην ανθρώπινη εμπειρία μας, τόσο όταν πρόκειται για όμορφες όσο και για δύσκολες στιγμές, και η συνειδητοποίηση αυτής της αρχής της κοινής μας ανθρωπιάς μας βοηθά να αναπτύξουμε συμπόνια, να μη νιώθουμε απομονωμένοι ή διαφορετικοί, να μη νιώθουμε ότι είμαστε οι μόνοι που περνάμε μια συγκεκριμένη κατάσταση, αλλά ότι είναι κοινή, βιώνεται με διαφορετικούς τρόπους ή σε διαφορετικές στιγμές από όλους τους ανθρώπους. Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε το αίσθημα του ανήκειν και της διασύνδεσης.
Η συμπόνια είναι πολύτιμη, και το να τη στρέψουμε προς τον εαυτό μας μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής μας, αλλά και να διευκολύνει την πρόσβαση στους εσωτερικούς μας πόρους. Όπως αναφέρει η Neff (2023), “η αυτοσυμπόνια μας επιτρέπει να είμαστε υποστηρικτικοί προς τον εαυτό μας όταν βιώνουμε δυσκολίες ή πόνο – είτε προκαλείται από προσωπικά λάθη και ανεπάρκειες είτε από εξωτερικές προκλήσεις της ζωής”. Έχει 6 συστατικά: αυτοκαλοσύνη έναντι αυτοκριτικής, κοινή ανθρωπιά έναντι απομόνωσης, και ενσυνειδητότητα έναντι υπερταύτισης. (Neff, K. 2023).
- Η αυτοκαλοσύνη σημαίνει να βάζουμε τέλος στην αυτοκριτική και να αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας με γνήσια φροντίδα, για παράδειγμα – σταματώντας για μια στιγμή να αναγνωρίσουμε “αυτό (που περνάω) είναι πραγματικά δύσκολο, πώς μπορώ να φροντίσω καλύτερα τον εαυτό μου σε αυτές τις στιγμές; Τι χρειάζομαι;”. Είναι ένας τρόπος να είμαστε συναισθηματικά διαθέσιμοι για τον εαυτό μας.
- Η αρχή της κοινής ανθρωπιάς μας βοηθά να συνδεθούμε με τους άλλους, αντί να νιώθουμε απομονωμένοι. Όταν κάνουμε κάτι “λάθος” ή δυσκολευόμαστε, τείνουμε να απομονωνόμαστε και να νιώθουμε ντροπή, απομονώνοντας έτσι τον εαυτό μας περισσότερο από τους άλλους και τη συναισθηματική υποστήριξη που θα μπορούσαμε να πάρουμε.
- Η ενσυνειδητότητα είναι η προσέγγιση που μας βοηθά να έρθουμε πιο κοντά στον προσωπικό μας πόνο, να τον συνειδητοποιήσουμε, από μια αντικειμενική οπτική. Η ενσυνειδητότητα είναι ένας τύπος ισορροπημένης επίγνωσης που ούτε αποφεύγει ούτε υπερβάλλει τη δυσφορία της παρούσας στιγμής. Χρειαζόμαστε αυτή την επίγνωση για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες μας και να τις ξεπεράσουμε. Η αποφυγή των συναισθημάτων και του πόνου μας δε θα λύσει το πρόβλημα, απλά το αναβάλλει.
Συχνά είμαστε πιο αυστηροί με τον εαυτό μας από οποιονδήποτε άλλο, θέτοντας μη ρεαλιστικές προσδοκίες και διαμορφώνοντας αρνητικές αντιλήψεις για τον εαυτό μας που έχουν τις ρίζες τους σε παιδικές πεποιθήσεις. Ως παιδιά, ίσως πιστεύαμε ότι ήμασταν υπεύθυνοι για όλα όσα συνέβαιναν γύρω μας, δημιουργώντας μια ψευδή αφήγηση που εξακολουθεί να επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπου Η θεραπεία αυτής της εσωτερικής σχέσης είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση της αυτοπεποίθησης και την αποδοχή του αυθεντικού εαυτού μας. Χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως η Μη Βίαιη Επικοινωνία (NVC), μπορούμε να μετατρέψουμε την σκληρή αυτοκριτική σε συμπονετικό, εποικοδομητικό διάλογο, που μας επιτρέπει να μεγαλώνουμε, να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και να κάνουμε επιλογές που εξυπηρετούν την ευημερία μας, αντί να καλλιεργούμε ενοχές ή ντροπή.
Ασκήστε την αυτοσυμπόνια
ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΑΥΤΟΣΥΜΠΟΝΙΑΣ (Neff, K. 2023)
Φέρε στο νου σου μια κατάσταση που είναι δύσκολη, επίτρεψε στον εαυτό σου να νιώσει το άγχος ή τον πόνο που προκαλεί αυτό το γεγονός. Θυμήσου τις 3 αρχές της συμπόνιας: ενσυνειδητότητα, κοινή ανθρωπιά και καλοσύνη.
- Ενσυνειδητότητα – αναγνώρισε την κατάσταση στην οποία βρίσκεσαι και πες στον εαυτό σου – “Αυτό είναι πραγματικά δύσκολο”, “αυτό πονάει”, ή “αυτή είναι μια στιγμή πόνου”
- Κοινή ανθρωπιά – θυμήσου ότι “Ο πόνος είναι μέρος της ζωής”, “και άλλοι άνθρωποι νιώθουν έτσι”
- Καλοσύνη – ρώτα τον εαυτό σου “Τι χρειάζομαι να ακούσω τώρα για να εκφράσω καλοσύνη στον εαυτό μου;” ή πες στον εαυτό σου “Εύχομαι να μάθω να αποδέχομαι τον εαυτό μου όπως είναι”, “Εύχομαι να συγχωρήσω τον εαυτό μου”, ” Εύχομαι να είμαι υπομονετικός με τον εαυτό μου”
Χρησιμοποίησε αυτή την πρακτική όποτε τη χρειάζεσαι, κατά τη διάρκεια της ημέρας, ή όταν αναστοχάζεσαι ή γράφεις στο ημερολόγιό σου. Κάντο καθημερινά, για να μάθεις να αναπτύσσεις ένα διαφορετικό και υγιέστερο εσωτερικό διάλογο.
ΦΕΡΣΟΥ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΟΠΩΣ ΣΤΟΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΣΟΥ ΦΙΛΟ
Ξεκίνα σκεπτόμενος τον πιο κοντινό σου φίλο που περνάει μια δύσκολη κατάσταση και νιώθει πολύ άσχημα για τον εαυτό του. Πώς θα ανταποκρινόσουν στο φίλο σου σε αυτή την στιγμή ; Γράψε τις σκέψεις σου στον τόνο της φωνής με τον οποίο συνήθως μιλάς στο φίλο σου.
Σκέψου στιγμές που παλεύεις και νιώθεις άσχημα για τον εαυτό σου. Πώς μιλάς στον εαυτό σου; Τι είδους σκέψεις και λέξεις χρησιμοποιείς; Ποιος είναι ο τόνος της φωνής σου; Γράψε τις σκέψεις σου.
Διάβασε και τα δύο κείμενα, παρατηρείς κάποια διαφορά; Αν ναι, αναρωτήσου γιατί; Ποιοι παράγοντες ή φόβοι μπαίνουν στη μέση και σε οδηγούν να συμπεριφέρεσαι τόσο διαφορετικά προς τον εαυτό σου και τους άλλους; Τι σε κάνει να αξίζεις διαφορετική μεταχείριση από το φίλο σου;
Γράψε ένα νέο κείμενο, φαντάσου ότι είσαι ο καλύτερός σου φίλος, και μιλάς στον εαυτό σου όπως στο φίλο σου. Τι άλλαξε; Πώς θα άλλαζε αυτή η προσέγγιση τον τρόπο που νιώθεις; Τι θα συνέβαινε αν συμπεριφερόσουν στον εαυτό σου σαν να ήσουν ο καλύτερός σου φίλος;
Το ταξίδι προς την αυτογνωσία και την αυθεντικότητα μπορεί να μας φέρει αντιμέτωπους με πολλές πτυχές του εαυτού μας, και ίσως να μη μας αρέσουν όλες, αλλά είναι απαραίτητο να τις αγκαλιάσουμε με αγάπη και συμπόνια, να συνειδητοποιήσουμε ποιοι είμαστε, τι χρειαζόμαστε, ποιος είναι ο σκοπός μας και τι θέλουμε να δώσουμε στον κόσμο στον οποίο ζούμε. Είναι επίσης κρίσιμο να μάθουμε να παρακινούμε τον εαυτό μας, να είμαστε συναισθηματικά διαθέσιμοι, να έχουμε υπομονή και να είμαστε ευγενικοί, καθώς η ζωή είναι γεμάτη αβεβαιότητα και απρόσμενες εκπλήξεις, που μπορεί να γίνουν αντιληπτές ως προκλήσεις, αλλά εξακολουθούν να προωθούν την προσωπική μας ανάπτυξη.
DICLAIMER
Funded by the European Union. Views and opinions expressed are however those of the author(s) only and do not necessarily reflect those of the European Union or the ANPCDEFP. Neither the European Union nor the ANPCDEFP can be held responsible for them.